Tội hiếp dâm tuy không phải là tội trạng nặng nhất trong quy định của pháp luật Việt Nam nhưng luôn gây nên nhiều tranh cãi và sự nhức nhối trong dư luận xã hội. Trong bài viết này, Luật Tường & Cộng Sự sẽ giải đáp các yếu tố cấu thành tội và hình phạt liên quan.
Khách hàng gửi thắc mắc đến Công ty Luật Tường & Cộng Sự
Anh N.T.H – trú tại quận 3 Thành phố Hồ Chí Minh hỏi: “Cháu gái tôi năm nay học lớp 12. Khi đi liên hoan lớp, trong lúc uống say không tỉnh táo bị bạn học cùng lớp lợi dụng để làm chuyện đồi bại. Xin hỏi gia đình tôi có thể khởi kiện và chứng cứ nạn nhân là cháu tôi có thể cấu thành tội trạng cho người gây án không? Khung hình phạt cao nhất cho tội trạng này như thế nào? Nếu có thể cấu thành tội để khởi kiện, xin quý luật sư tư vấn giúp tôi thủ tục khởi kiện.”
Luật sư của Công ty Tường & Cộng Sự giải đáp
Trước hết đội ngũ luật sư hình sự TPHCM của Luật Tường & Cộng Sự xin cảm ơn bạn đã tin tưởng để chúng tôi được tư vấn, giải đáp và gỡ rối về pháp lý cho bạn. Về tội hiếp dâm được quy định trong khoản 1, Điều 141 Bộ luật hình sự 2015:
“Điều 141. Tội hiếp dâm
- Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc bằng thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.”
Theo đó, bất cứ hành vi nào nhằm lợi dụng tình trạng không tự vệ của nạn nhân để làm phát sinh quan hệ hoặc chuyện đồi bại đều là trái với pháp luật hiện hành.
Đặc biệt nếu nạn nhân là người chưa đến tuổi vị thành niên thì tội trạng còn nghiêm trọng hơn. Theo khoản 1 Điều 142 Bộ luật hình sự 2015:
“Điều 142. Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi
- Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
- a) Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trái với ý muốn của họ;
- b) Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi.”
(Nguồn ảnh: Báo Thanh Niên)
Đối với trường hợp của cháu gái bạn, trong tình huống uống say là đang thuộc vào tình trạng “không thể tự vệ được” vì không đủ tỉnh táo hoặc không đủ sức lực. Nếu đối tượng lợi dụng tình trạng này của nạn nhân để thực hiện những hành vi đồi bại nhằm trục lợi cho bản thân thì hoàn toàn đủ điều kiện để cấu thành tội hiếp dâm.
Khung hình phạt đối với tội phạm hiếp dâm
Hình phạt cho người phạm tội tùy thuộc theo mức độ thiệt hại gây ra cho nạn nhân và độ tuổi của nạn nhân. Dựa theo Điều 141 Bộ luật hình sự 2015 có nội dung về khung hình phạt hiếp dâm như sau:
“Điều 141. Tội hiếp dâm
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
- Có tổ chức;
- Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;
- Nhiều người hiếp một người;
- Phạm tội 02 lần trở lên;
- Đối với 02 người trở lên;
- Có tính chất loạn luân;
- Làm nạn nhân có thai;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%;
- Tái phạm nguy hiểm.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
- Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 46% trở lên;
- Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
- Phạm tội đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.
- Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
Trong trường hợp của cháu gái của anh N.T.H hiện đang học lớp 12, tuổi có thể chưa tròn 18 nên khung hình phạt sẽ được áp dụng theo Khoản 4 Điều 141 Bộ luật hình sự 2015 “Phạm tội đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm”. Tức là mức hình phạt tối thiểu dành cho người phạm tội là 5 năm tù. Tùy theo các tình huống cụ thể được giám định, nếu rơi vào tình huống ở khoản 2 và khoản 3 thì hình phạt về số năm sẽ dựa theo quy định tại khoản đó.
Tuy nhiên, nếu đối tượng phạm tội là học sinh cấp 3 chưa tròn 18 tuổi thì khung hình phạt sẽ có sự điều chỉnh tùy theo mức độ nhận thức của người phạm tội. Theo Điều 98 Bộ luật hình sự 2015 quy định về hình phạt áp dụng và Điều 101 quy định về thời hạn tù:
“Điều 98. Các hình phạt được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội
Người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ bị áp dụng một trong các hình phạt sau đây đối với mỗi tội phạm:
- Cảnh cáo.
- Phạt tiền.
- Cải tạo không giam giữ.
- Tù có thời hạn.”
“Điều 101. Tù có thời hạn
Mức phạt tù có thời hạn áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định như sau:
- Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định;”
Như vậy khung hình phạt cao nhất đối với người phạm tội hiếp dâm đủ 16 tuổi và dưới 18 tuổi chính là ở tù có thời hạn. Thêm vào đó, mức phạt tù có thời hạn cao nhất chỉ bằng ba phần tư điều luật quy định. Chẳng hạn nếu người xâm hại em gái bạn được phán quyết chịu 6 năm tù thì chỉ phải chịu 4.5 năm tù nếu người phạm tội chưa tròn 18 tuổi.
Thủ tục khởi kiện vụ án hiếp dâm
Các vụ án liên quan đến hiếp dâm được xem là mang tính chất nhạy cảm và dễ để lại nhiều bóng đen tâm lý cho người bị hại. Thủ tục để khởi kiện cũng không kém phần phức tạp khi cần tập hợp đủ chứng cứ, lời khai của người bị hại. Vì thế để đảm bảo có thể khởi kiện thành công, gia đình nạn nhân nên tìm đến các công ty tư vấn uy tín và chuyên nghiệp.
Công ty Luật Tường & Cộng Sự là một trong những đơn vị giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực tố tụng hình sự. Đội ngũ luật sư tinh thông nghề nghiệp với kinh nghiệm nhiều năm trong nghề sẽ luôn đưa ra kiến giải tốt nhất cho khách hàng. Để liên hệ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp, quý khách hàng hãy liên hệ ngay với Công ty Luật Tường & Cộng Sự qua hotline 0901.345.506 hoặc liên hệ trực tiếp tại văn phòng để được tư vấn chuyên nghiệp và uy tín nhất!
Công ty Luật TNHH Tường & Cộng Sự
- Địa chỉ: Lầu 1 số 207A Nguyễn Văn Thủ – Phường Đa Kao – Quận 1 – TP. Hồ Chí Minh
- Điện thoại: 0917 735 191
- Hotline: 0901 345 506
- Email: luattuongcongsu@gmail.com